Polskie Towarzystwo Historii Mówionej zrodziło się z potrzeby nadania formalnych ram rozwijającej się i różnorodnej aktywności polskich humanistów parających się historią mówioną. Powstało ono w styczniu 2009 r. w Krakowie i zrzesza ono historyków oraz badaczy wielu innych dyscyplin humanistyki z całej Polski profesjonalnie zajmujących się historią mówioną. Reprezentuje polskie środowisko na forum międzynarodowym.

Wśród członków PTHM znajdują się między innymi pracownicy uznanych i cenionych ośrodków badawczych i kulturalnych jak: Ośrodek „Karta”, Dom Spotkań z Historią w Warszawie, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”/Centrum Historii Zajezdnia z Wrocławia, Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa czy Brama Grodzka-Teatr NN z Lublina. Silnie reprezentowani są pracownicy polskich uczelni, doktoranci, członkowie stowarzyszeń oraz osoby od lat samodzielnie prowadzące projekty badawcze i edukacyjne wykorzystujące metodę i źródła historii mówionej. Od 2020 r. naszym partnerem jest Centrum Archiwistyki Społecznej.

PTHM stawia sobie za cel doskonalenie standardów metodologicznych i etycznych historii mówionej tak jako dziedziny nauki czy kultury jak i działalności społecznej. Dlatego za ważne uważamy upowszechnianie tych standardów oraz doskonalenie warsztatu osób i instytucji odpowiedzialnych za zbieranie i archiwizowanie zapisów audio i audiowizualnych oraz innych materiałów z dziedziny historii mówionej lub dziedzin jej pokrewnych. Wierzymy w sens rozwijania w społeczeństwie zainteresowań historią mówioną, dziejami najnowszymi, kulturą i historią lokalną – jest to dla nas jedna z kluczowych form kształtowania krytycznej postawy wobec dziejów. Kładziemy także nacisk na profity, jakie historia mówiona dać może tak badaniom historycznym, jak i edukacji historycznej.

Zarząd VI Kadencji  (2022-25)

Jakub Gałęziowski (prezes)
na co dzień pracownik Wydziału Nauk o Kulturze i Sztuce, Uniwersytet Warszawski. Przez szereg lat nagrywał wywiady w ramach projektów dokumentacyjnych w Fundacji Ośrodka KARTA; ostatnio realizował projekt badawczy dotyczący polskich dzieci urodzonych z powodu wojny (ang. children born of war, CBOW); jest również członkiem redakcji WRHM-u.
W historii mówionej najbardziej lubi te wszystkie „ludzkie momenty”, które wydarzają się w trakcie spotkań z często wcześniej zupełnie nieznanymi osobami, oraz to, że nie da się „zaprogramować” tych spotkań, one zawsze są zaskakujące i niepowtarzalne!

Adriana Kapała (wiceprezes)
z wykształcenia historyczka i archiwistka (Uniwersytet Jagielloński), absolwentka Gender Studies w Instytucie Badań Literackich PAN, również działaczka społeczna. Zawodowo koordynatorka szkoleń i edukacji w Centrum Archiwistyki Społecznej. Prowadzi webinaria, szkolenia, koordynuje spotkania w instytucjach kultury, które są zainteresowane rozpoczęciem tworzenia/wspierania archiwów społecznych. Uczy archiwistów społecznych jak realizować wywiady historii mówionej oraz jak je opisać, opracować i udostępnić on-line na portalu www.zbioryspoleczne.pl
Wcześniej pracowała w Fundacji Ośrodka KARTA, gdzie m.in. koordynowała projekty historii mówionej, choćby „Polacy na Wschodzie” czy „Archiwum Wschodnie”, prowadziła też szkolenia dotyczące nagrywania relacji. Uczestniczyła również w wielu innych projektach historii mówionej, m.in.: „Historie mówione polskiej architektury”, „Na tatarskim szlaku – dokumentacja i popularyzacja tradycji i kultury Tatarów w województwie podlaskim” czy „Historia mówiona społeczności LGBT+ w Polsce”.
Na co dzień zakochana w starych filmach, tenisie ziemnym i literaturze.

Katarzyna Bock-Matuszyk (wiceprezes)
zawodowo związana z Ośrodkiem „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu / Centrum Historii Zajezdnia, gdzie kieruje Działem Badawczym oraz pełni funkcję redaktor naczelnej WRHM-u. Ostatnio współredagowała książkę „Rówieśnicy Niepodległej. Sto lat historii Polski z Perspektywy najstarszych Polaków” (Wrocław 2020); realizowała też wiele projektów historii mówionej, m.in. „Akademicki Wrocław. Nauka wrocławska we wspomnieniach profesorów” czy „Oral history. Historia mówiona Polski i Islandii uchwycona w ludzkich słowach”. Obecnie „Wrocław i Falstad nie zapomną. Polskie i norweskie spojrzenie na totalitaryzmy”.
W historii mówionej najbardziej ceni spotkanie z człowiekiem, który bezinteresownie obdarowuje swoją historią, również poszukiwanie znaczeń nadawanych przez świadków historii życiowym wydarzeniom z perspektywy czasu, autentyczne emocje towarzyszące wspominaniu i poczucie sensu rejestrowania osobistych doświadczeń z przeszłości – jeśli nawet „zwyczajnych”, to zawsze tylko z pozoru.

Mariusz Bieciuk (sekretarz)
na co dzień pracuje w Białostockim Ośrodeku Kultury / Centrum im. Ludwika Zamenhofa, w którym działa Mediateka CLZ – archiwum historii mówionej.
Wśród projektów, w których brał udział, ważną część stanowią te o charakterze dokumentacyjnym, połączone z działaniami edukacyjnymi, społecznymi i wystawami m.in.: Aeroklub Białostocki, Harcerstwo w Białymstoku, Na tatarskim szlaku. Obecnie zbiera relacje mieszkańców jednego z białostockich osiedli.
W historii mówionej lubi możliwość konfrontacji z różnymi opowieściami i poglądami, a także to, że relacje pozwalają nabrać szacunku i empatii do innych oraz dystansu do siebie.

Marcin Jarząbek (skarbnik)
pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, adiunkt w Katedrze Antropologii Historycznej i Teorii Historii. Jednym z ważniejszych projektów historii mówionej, które realizował był „Dziadek z Wehrmachtu”, a obecnie pracuje nad projektem „Doświadczenie pracy w PKP”.
W historii mówionej najbardziej lubi to, że może dzięki niej poznać tak wiele pomysłów na przejście przez życie oraz sposobów podchodzenia do starzenia się (przynajmniej niektóre z nich chciałby kiedyś wykorzystać).

Komisja Rewizyjna  (2022-25)

Marek Szajda (przewodniczący)
Monika Szewczyk (wiceprzewodnicząca)
Michał Studniarek (sekretarz)

Adres do korespondencji:

Polskie Towarzystwo Historii Mówionej
ul. Gołębia 13/311
31-007 Kraków
Adres mailowy: pthmpoha@gmail.com