Pierwsze Seminarium Historii Mówionej

Pierwsze spotkanie za nami!

W środę 25 stycznia zainaugurowaliśmy Seminarium Historii Mówionej. Mimo niespodziewanych zwrotów akcji (znaleźć salę – wyzwanie) i grypy, która przetrzebiła skład, zebraliśmy się w gronie dwudziestu trzech osób, którym udało się przemierzyć labirynty korytarzy w Pałacu Staszica, w celu wspólnej analizy wywiadu. Wśród uczestników byli przedstawiciele kilku uniwersytetów, ośrodków badawczych, instytucji kultury i organizacji pozarządowych z Białegostoku, Gdańska, Krakowa, Olsztyna i Warszawy. W pierwszej części spotkania dyskutowaliśmy o pomyśle cyklu SHM i zgodziliśmy się, że:

  • potrzebujemy rozmawiać o wywiadach, zarówno tych aktualnie przeprowadzanych przez nas, jak i relacjach przechowywanych w archiwach. Będziemy starali się właśnie w ten sposób dobierać materiał do analizy na kolejne spotkania,
  • specyfika historii mówionej skłania nas do podjęcia próby analizy materiałów dźwiękowych i audiowizualnych. Choć będzie to stanowiło praktyczne wyzwanie, to chcemy je podjąć,
  • radość z możliwości spotkania na miejscu i osobistej rozmowy utwierdziła nas w przekonaniu, że o ile to będzie możliwe, seminaria odbywać się będą stacjonarnie.

Po krótkiej przerwie zajęliśmy się analizą transkrypcji jednego z wywiadów. Na pierwszy ogień rzucony został wywiad przeprowadzony przez Jakuba Gałęziowskiego w ramach projektu „Wyłom w systemie. Firmy polonijne 1976-1994”. Transkrypcję udostępniliśmy na tydzień przed planowanym seminarium. Po krótkiej prezentacji projektu i kontekstu rozmowy z przedstawicielem jednej z firm polonijnych był czas na zadanie pytań nagrywającemu relację; dotyczyły one badań, sytuacji wywiadu oraz rozmówcy. Następnie każdy mógł odnieść się do analizowanego materiału i skomentować go, sięgając do własnych doświadczeń badawczych i dokumentacyjnych. Niestety brakło czasu na dyskusję końcową, czego będziemy się starali pilnować przy kolejnych edycjach SHM.

Seminarium Historii Mówionej to wspólna inicjatywa Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej oraz Archiwum Danych Jakościowych Instytutu Filozofii i Socjologii PAN objęta patronatem Wrocławskiego Rocznika Historii Mówionej, w którego ostatnim tomie ukazał się tekst zachęcający do podjęcia przedsięwzięcia mającego na celu wspólną analizę wywiadów [link do artykułu w WRHM].

Seminaria Historii Mówionej odbywają się w czwarte środy miesiąca od 14 do 18 w gościnnych progach Pałacu Staszica przy ul. Nowy Świat 72 w Warszawie (numer sali podamy na bieżąco). Kolejne SHM już 22 lutego. Niebawem przedstawimy informację, jakie materiały będą analizowane podczas następnych czterech seminariów.

Zachęcamy do udziału i współtworzenia przestrzeni do takiej właśnie wspólnej pracy i wymiany myśli. Zgłoszenia na kolejne seminaria można przesyłać na adres seminariumoralhistory@gmail.com.

Najświeższe informacje na temat spotkań będą zamieszane na Facebooku [link].

Wyniki II edycji konkursu na najlepsze prace licencjacką i magisterska z wykorzystaniem historii mówionej

Konkurs na najlepsze prace

Miło nam poinformować o wynikach II edycji konkursu na najlepsze prace licencjacką i magisterską z wykorzystaniem historii mówionej, zorganizowanego przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” i Polskie Towarzystwo Historii Mówionej pod patronatem „Wrocławskiego Rocznika Historii Mówionej”

Celem Konkursu było wyłonienie wyróżniających się prac licencjackich i magisterskich, obronionych pomiędzy 1 października 2021 roku a 30 września 2022 roku, których autorzy:

  • świadomie zastosowali w swoich badaniach metodę historii mówionej, sięgnęli do relacji świadków historii – zarówno wywołanych samodzielnie na potrzeby pracy, jak i zdeponowanych w kolekcjach archiwalnych,
  • dokonali ich głębokiej analizy źródłowej, nie poprzestając na wykorzystaniu cytatów jedynie dla zilustrowania omawianych zagadnień,
  • wykazali się znajomością i zrozumieniem literatury naukowej z obszaru historii mówionej.

W tegorocznej edycji konkursu zgłoszonych zostało sześć prac, wszystkie licencjackie.

Kapituła konkursowa w składzie: dr Marcin Jarząbek (przewodniczący), dr Katarzyna Bock-Matuszyk, dr hab. Dobrochna Kałwa, dr hab. Marta Kurkowska-Budzan, Marek Szajda i dr hab. Katarzyna Waniek, podjęła decyzję o przyznaniu:

* I nagrody w kategorii praca licencjacka Zuzannie Newbery za pracę pt. Dzieciństwo w cieniu wojny i powojnia. Wspomnienia odchodzącego pokolenia, napisaną pod kierunkiem dr hab. Magdaleny Lubańskiej na Uniwersytecie Warszawskim

Kapituła zwróciła szczególną uwagę na dużą świadomość metodologiczną autorki, empatyczne podejście do rozmówców i umiejętne łączenie osobistego doświadczenia terenu badawczego z interpretacją uzyskanego w nim materiału. Autorka wykazała się erudycją oraz umiejętnym zastosowaniem kategorii badawczych, wykorzystując do tego literaturę fachową spoza swojej wiodącej dyscypliny naukowej. Dodatkowym atutem pracy jest piękna polszczyzna i staranna redakcja tekstu.

* II nagrody w kategorii praca licencjacka: Małgorzacie Słowikowskiej za pracę pt. Świat wyrwany z PRL-owskiej bylejakości. Stadnina Koni Liski w drugiej połowie XX wieku, napisaną pod kierunkiem dr. Marcina Jarząbka na Uniwersytecie Jagiellońskim

Kapituła doceniła tu w szczególności umiejętne wykorzystanie zarejestrowanych 14 relacji na temat początków, warunków pracy i osiągnięć stadniny koni w Liskach. Cytaty bardzo dobrze ilustrują opisywane zagadnienia, a część z wywiadów została poddana analizie (co nie jest regułą, szczególnie w pracach licencjackich). Na uwagę zasługuje również fakt, że przeprowadzone rozmowy mają pogłębiony charakter, dotykają tematów ważnych dla świadków historii, wychodząc poza opis prozaicznych czynności. Atutem pracy jest także sprawne zastosowanie ilustracji (w liczbie 17), a także dostrzegalna pasja autorki oraz jej wrażliwość badawcza.

* Wyróżnienia: Igorowi Fedorowiczowi za pracę pt. Spór o cerkiew. Konflikt lokalnych tożsamości w społeczności leżachowskiej, napisaną pod kierunkiem dr hab. Magdaleny Lubańskiej na Uniwersytecie Warszawskim

Kapituła szczególną uwagę zwróciła na umiejętne przedstawienie lokalnych konfliktów, których tłem jest tożsamość oraz stosunek do dziedzictwa kultury. Również na bibliografię zawierającą liczne pozycje z zakresu antropologii kulturowej i odniesienia do historii mówionej.

Uroczyste wręczenie nagród, połączone z prezentacją przez laureatów zwycięskich prac oraz z dyskusją naukową, odbędzie się 23 listopada 2022 roku w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu i będzie transmitowane w mediach społecznościowych Organizatorów.